İLAHİYAT FAKÜLTESİ
2015-10-07

Akademik Seminer



 

Fakültemizde 07.10.2015 tarihinde Sayın Dekanımız başkanlığında Öğretim Üyeleri arasında onbeş günde bir devam eden akademik Seminerlerin 7.ncisi yapıldı.

 Fakültemiz öğretim üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Özkan ÖZTÜRK "Tasavvuf Geleneğinin Osmanlı Siyasi Düşüncesinde Tezahürü" adlı doktora çalışmasını akademik seminer olarak öğretim üyelerine sundu. Seminer fakültemiz hocalarının soruları ve konuya ilişkin müzakereleriyle son buldu.

ÖZET:

          İbn Arabî düşüncesinin siyâsetle ilişkisi özellikle İsmail Hakkı Bursevî and Sarı Abdullah Efendi olmak üzere Osmanlı sûfileri tarafından yeniden yorumlanmıştır. Onlar siyaset alanında İbnü'l-Arabî'nin önemli takipçileri olmuşlardır. Varlık alanında, içinde yaşanılan dünyanın dışında, akılla kavranılması mümkün olan siyâsî bir âlem düzeni tasarlamışlardır. Bu düşünce temelde dört varlık mertebesi için geçerlidir. Bu mertebelerin en üstü ilâhî isimler mertebesidir. Bu mertebe diğer mertebeler için de belirleyicidir. Diğer mertebeler misâl, mülk ve insân âlemleridir. Bütün âlemlerin yöneticisi kutub, mülk âleminin yöneticisi sultan ve insânî âlemin yöneticisi ise insânî rûhtur. Bu çalışmada, varlık mertebeleri ve bunların birbirleri ile olan siyâsî irtibatları incelenmiştir. İlâhî isimler teorisi ve vahdet-i vücûd düşüncesinden hareket eden bu anlayışta insân-ı kâmil, imâmet, hilâfet, kutbiyyet, saltanât, mülk, adâlet, salâh ve fesad gibi kavramların siyasî düşüncedeki konumları belirtilmiştir. Bu çalışmada, sûfî düşünürlerin siyâsî fikirlerinde vahdet-i vücûd hikmetinin nasıl özümsendiği ve bu geleneğin Osmanlı siyâsî düşüncesine intikali "ilâhî isimler teorisi" ışığında incelenmiştir. Bu etki Osmanlı Devlet hiyerarşisinde ve siyâsî uygulamalarda açıkça görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Siyâset Felsefesi, Osmanlı Siyâsî Düşüncesi, Bursevî, Sarı Abdullah Efendi, İbn Arabî, Vahdet-i Vücûd, Siyâset, Ricâlu'l-Gayb.